Budkowiczanka

Opis

Budkowiczanka, rz., dług. 56,53 km, ld. Stobrawy (→ Odra), wypływa na płd.-zach. od mta Olesno, przepływa przez Trzebiszyn, Stare Budkowice, Murów, Krzywą Górę, uchodzi we wsi Stare Kolnie

Etymologia

Pierwotnie zapewne n. * Zegwiźdź (< * Ze-Gъvizdь ), którą Z. Babik uznaje za przedsłowiańską, wskazując na wspólną podstawę z n. rz. Kwisa . Odrzuca on propozycje M. Rudnickiego o pochodzeniu od czas. gwizdać , psł. * gvizdati , a także J. Udolpha i L. Bednarczuka (dot. n. Kwisa ) o związkach z ide. * k w ey-t/d- ‘biały; błyszczeć’. N. w. zachowała się w n. m. Zagwiździe , wś, opol., gm. Murów. Za mało prawdopobną uznaje się pierwotną postać * Zazegwiździe , która miałaby pochodzić od wyrażenia przyimkowego * Za Zegwiździe , a następnie ulec haplologicznemu przekszałceniu do postaci * Zegwiźdź , por. jednak n. die Zschessgewitsch 1595 ZGeh 488, która odnosi się zapewne do dzisiejszego Zagwiździa. N. niem. Budkowitzer Bach od n. m. Budkowitz , dziś Stare Budkowice , por. Budtkhowitze (1532), Budkowitz 1687, Alt Baudendorf , Stare Budkowice 1845, Alt Baudendorf 1939 NMPol I 422, i od ap. Bach ‘potok, strumień’. N. występuje w licznych wariantach z drugim członem od ap. Wasser ‘woda’, Flössbach ‘spław’ i in. N. niem. Klink Bach , Klinker Bach może od n. m. Klink , dziś Popielowska Kolonia , por. Klinkk 1588, Klink 1764 NMPol IX 160. Miejscowość ta nie leży jednak bezpośrednio nad Budkowiczanką, co budzi podejrzenia, że nazwy te mogły odnosić się do innego cieku lub zostały w dokumentach i na mapach błędnie przypisane. Niewykluczony związek z niem. czas. klinken , klingen ‘brzęczeć, dźwięczeć’ DWB XI 1196–97. N. Mur , Murow należy uznać za stworzone przez Kopernickiego, ponowione z n. m. Murów . N. niem. Baudendorfer Flössbach została wprowadzona przez administrację hitlerowską, nawiązuje do nowej n. m. Alt Baudendorf . N. Budkowiczanka została wprowadzona urzędowo po 1945 r. N. Budkowicka Woda również została nadana po 1945 r., jest tłumaczeniem n. niem. Budkowitzer Wasser .

Literatura

SNGŚl I 119
Babik 325–6
DomKart

Dokumentacja

super Sygviz , super Zygviz

1304 CdSil XVI nr 2792

ad flumen Zegwizd

1309 CdSil I 21

Zegwistd

1309 CdSil I 22

ran dem Wasser Segvis

1533 DomKart(LWStob 495)

die pach Segwist

1566 Urb I 75

Murow… an dem wasser Segwis gelegen

1566 Urb I 81

Schegwitz

1566 CdSil I (indeks)

Schiegwicz

1567 CdSil I 22

die Siegwiczdt

1595 ZGeh 489

Schehowiss

1601 CdSil I 22

Siegwizd

1602 CdSil I 22

Siegwisscz

1690 CdSil I 22

Czeguitsch-Bach

1738 DomKart(APWr, Rej. Op. III Lasy nr 4987 fol. 18)

der Budkowitzer Bache

1754 Fechner 78

auf der Klinck Bache

1781 DomKart(APWr, Rej. Opol. III L nr 4986) (tu?)

Budkowizer Bach

1784 Z III 25

Czegwitztsch

1798 DomKart(APWr, Rej. Op. III Lasy nr 4987 fol. 71)

Budkowitzer Bach

1804 WBeschr VIII 39

Butkowitzer Flies Bach

1809 MpAtSchl 13

Plienicker Floss Graben

1809 MpAtSchl 12

Butkowitzer Floss-Bach

1812 SotzmannWiel III 467

Butkowitzer Bach

1817 Fischer I 14

unterhalb der Budkowitzer oder Klink-Bache

1818 DomKart(APWr, Rej. Wr. nr III/1886)

der Kliniker Graben

1828 Zedlitz II/1, 310

Klinke

1828 Zedlitz II/1, 310

Murow B. Klinker od. Budkowitzer Floss B.

1830 MpRey nr 152

Klinker Floss B. Butkowitzer Fl.

1830 MpSchlKr(Opp I)

an die Klinker Bache

1832 DomKart(APWr, Rej. Opol. III L nr 3407) (tu?)

Budkowtiz

1838 HoffTeu 106

Der Budkowitzer Flößbach

1864 Triest 29

Budkowitzer Wasser

1880 SG I 440

Mur, Murow , pol. Bukowiec

1883 Kopernicki 9

razem ze Stobrawą i Murem formy przypadka zależnego: N

1883 Kopernicki 9

Der Budkowitzer Flößbach

1896 OS II 75

Budkowitzer Flöss-B.

1902 MpMbl(5172)

Budkowitzer Bach , Budkowitzer Flössbach , Budkowitzer Flöhsbach , Das Budkowitzer Wasser

1925–42 Fl 484/1, 891/3, 6/13, 875/4, 270/11, 1000/11

Baudendorfer Flöß-B.

1936 MpMbl(5172)

Baudendorfer B.

1937 MpMbl(5173)

Budkowicki Potok

po 1948 KUNM

Budkowitzer B , Baudendorfer B. Budkowiczanka

1951 MPol nr 62 poz. 825

Budkowiczanka, -i — Budkowitzer Wasser formy przypadka zależnego: D

1951 Rosp 27

Budkowiczanka a. Budkowicka Woda a. Bukowiec Murow a. Mur der Budkowitzer Flössbach a. Budkowitzer Wasser a. Bauden

1983 HO nr 63

Budkowiczanka, -i formy przypadka zależnego: D

2006 HPol I 25

Oprac.: PS

[Powrót]