Bystrzyca (8)

Opis

Bystrzyca (8), rz., dług. 101,36 km, ld. Odry wypływa spod g. Leszczyniec w Górach Kamiennych (Sudety Środkowe) na płd.-zach. od wsi Bartnica, płynie przez Głuszycę, Jugowice, Świdnicę, Gołaszyce, Milin, Leśnicę, uchodzi na płn. od Nowej Karczmy, cz. mta Wrocław

Etymologia

Pierwotna n. Leśnica od przym. leśny (: las ), z suf. -ica , zniemczona jako Leschnitz . Wtórnie n. Leśna , która powstała w wyniku derywacji wstecznej; n. zniemczono jako Lesse , Lisse , Lissau . Od XIV w. notowana n. * Bystrzyca od ap. bystrzyca ‘miejsce wartkiego, szybkiego prądu wody na rzece lub potoku’ (< psł. * bystrica ) Spsł I 478. N. zniemczono jako Wistritz , Weistritz . Od XVI w. n. niem. Schweidnitzische Wasser , Schweidnitzer Wasser , w postaci zlatynizowanej Suidnicia Aqua , Aqua Schwinicensi , od n. m. Schweidnitz , dziś Świdnica , por. Suidenicz 1239, Swidnicz 1243 SUr, Sweidnicz 1358, Schweidnitz 1509, Schweidnitz , uralt Suidnice , poln. Świdnica 1845, Schweinitz 1889 NMPol, w formie przym., i od ap. Wasser , łac. aqua ‘woda’. N. niem. Dörrenhau Fluss zapewne od n. ter. Dörrenhau (: dniem. dörr ‘suchy’, hau , niem. Hau ‘siano’) i od ap. Fluss ‘rzeka’. Po 1945 ustalono urzędowo n. Bystrzyca .

Literatura

SNGŚl I 133
Domański, Onom XVII 90
DomKart

Dokumentacja

inter Lesnich et Pilauam

1208 CdSil II 48

inter Lesnich et Pilauam

1218 CdSil II 190

Lesnich , Lesnica , Leschnitz , Lesna

(1208)1325 H 183

super fluvium Lesnissam in Madecoue

(1267)XVI–XVII SUr IV 24

super aquam Lesnitz

1271 SUr IV 90

molendinum super fluvium Lesnizcam dictum Galow

(1271)XIV SUr IV 121

super fluvium Lezsnizam

(1271)XVI SUr IV 121

super fluvium Lezsnizcam

(1271)XVIII SUr IV 121

an dem Flusse Lezsniza

1272 CdSil VII/2 195 (nr 1397)

inter fluvios Polsnitz et Lesnitz

1292 SUr VI 60

am Wasser Lesna , ville Galow versus Lesnam aquam

1316 CdSil XVIII 28 (nr 3619)

an der Mühle im Flusse Lesna

1319 CdSil XVIII 141 (nr 3983)

an dem Flusse Lezna

1321 CdSil XVIII 175 (nr 4102)

am Flusse Lesna

1325 CdSil XVIII 271 (nr 4430)

des Flusslaufes der Lessna

1330 CdSil XXII 93 (nr 4931)

Lesna

1333 CdSil XXII 187 (nr 5232)

Lesna

1336 CdSil XXIX 113 (nr 5730)

super fluvio Leczna

1342 DomKart(Frob III 265)

Lezn

(1342) CdSil XXX nr 6872

aquae Lesniae

1346 DomKart

in fluvio Lessna

1347 DomKart(Frob II nr 145)

littore fluuii Wistricz

1352 DomKart(Frob II nr 170)

in fluvio Lezna

1352 DomKart(APWr Rep. 91 Leubus nr 184)

torrentes Pilow et Wystricz wulgariter nuncupatur

1354 DomKart(BPV I nr 341)

fluvium Lesna

DomKart(Frob I nr 67)

Wasser Lesse

1370 DomKart(Frob II nr 145)

Wasser der Lesse

1388 DomKart(Frob II 719)

am Wasser der Lesna

1394 DomKart(Frob I nr 67)

am Fluss der Lessna

1444 DomKart(Frob III 2290)

dem Wasser der Lisse

1492 DomKart(Frob IV nr 272)

Fluß der Lissau

1539 DomKart(Frob III nr 305)

quam vocant Suidniciam aquam

XVI SRS XVII 8

bis and daß Schweidnitzische Wasser

1622 DomKart(Proarch. duc. mon. Lubensis, fol. 406)

Schweidnitziſche Waſſer

1629 Polius 219

Weistritz fl.

1638 MpSDuc

an der Weistritz

1650 Zeiller 136

Weistritz fl.

1660 MpDSSvid

ius piscandi in aqua Schwidnicensi

1666–67 J I 436

Die Weistritz

1689 Lucae 2163

Schweidnitzische wasser

1698 DomKart(WRit 206)

Weistritz fl.

1700 MpDSSvidIav

am Schweidnitzer Wasser

1704 DomKart(WRit 215)

Weistritz Fl. , Dörrenhau Fl.

1717 MpTscherning

Weistritz Fl. oder Schweidn. Wasser

1736 MpWielWrat

Weistritz und Poltznitz, zusammen kommende so genannte Schweinitzer Wasser

1741 Zürner 12

Weistritz Vistricus )

1741 Zürner 14

das Schwarzwasser so Weistritz fällt

1783 Z I/3, 12

mit dem Striegauischen und Schwarz-Wasser combinirten Weistritz-Fluß

1783 NeuwerzOder 139

Die Weistriz

1785 Z V 256

Das Schweidnitzsche Wasser oder die Weistritz

1795 Z XII 57

Schwartz Wasser

1796–1802 DomKart(MpRey X)

Die Weistritz … auch das Schweidnitzer Wasser genannt

1800 WBeschr I 3

Die Weistritz , Das Schwarzwasser

1802 WBeschr VI 34

Weistritz Fl.

1802–03 MpGillyPr

Weistritz oder Schweidnitzsche Wasser

1802–03 MpGillyPr

Schweidn. Wasser

1809 MpAtSchl 11

Schwarze Wasser

1812–13 DomKart(FB)

Die Weistritz , das Schweidnitzer Wasser )

1817 Fischer I 17

die Weistritz oder das Schweidnitzer Wasser

1828 Zedlitz II/1, 190

das Schweidnitzer Wasser

1828 Zedlitz II/1, 217

Weistritz

1838 HoffTeu 106

Schweidnitzer Wasser

1838 HoffTeu 106

Die Weistritz , auch das schweidnitzer Wasser genannt

1839 Hoffmann 75

Bystrzica , Weistritz ), z początku Świdnicką , dawniej Plisk , zwana formy przypadka zależnego: N

1847 LompaRys 6

nad wodami Bystrzycy formy przypadka zależnego: D

ok. 1850 Stęczyński 40

Idziemy do Sosnicy nad rzekę Bystrzycę formy przypadka zależnego: B

ok. 1850 Stęczyński 143

Świdnicka Wystrzyca , Wystrzyca

1883 Kopernicki 117, 121

Wystrzyca niem. Weistritz powstała z połączenia dwóch rzek: Świdnickiéj Wystrzycy formy przypadka zależnego: D

1883 Kopernicki 8

Die Weistritz oder das Schweidnitzer Wasser

1885 A 30

Wystrzyca Bystrzyca , zwana też Świdnicką Wodą , niem. Weristritz , Schweidnitzer Wasser formy przypadka zależnego: N

1894 SG XIV 143

Pełcznica, niem. Polsnitz, rzka, prawy dopływ Strzygonki Bystrzycą Weistritz ) czy Świdniczką wpada do Odry, w pow. wałbrzyskim formy przypadka zależnego: N

1886 SG VII 938 (tu ?)

Weistritz , pol. Bystrzyca

1910 H 183

Weistritz Bystrzyca

1951 MPol nr 62 poz. 825

Bystrzyca, -y Weistritz formy przypadka zależnego: D

1951 Rosp 31

Bystrzyca a. Wystrzyca a. Świdnicka Woda Świdniczka a. Czarna Woda Leśnica Leśna / a. Schweidnitzer Wasser a. Waldeseck a. Wystrzytze

1983 HO nr 70

Bystrzyca, -y formy przypadka zależnego: D

2006 HPol I 29

Dokumentacja

Gb. Złoty Potok
Złoty Potok

2003 GUGiK

Oprac.: PS

[Powrót]